Protony, do spółki z neutronami, stanowią podstawowy budulec jąder atomowych. Nie są to jednak cząstki elementarne, składają się bowiem z trzech kwarków połączonych silnym oddziaływaniem. Najnowsze eksperymenty i obliczenia pokazują jednak, że wnętrze protonu jest o wiele bardziej skomplikowane niż się wydawało... Razem z Michałem Ecksteinem zapraszamy na podróż do wnętrza protonu!
Dr Michał Eckstein jest fizykiem matematycznym, pracuje w Krajowym Centrum Informatyki Kwantowej na Uniwersytecie Gdańskim. Członek Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych i bliski współpracownik ks. prof. Michała Hellera. Jego zainteresowania badawcze sięgają od abstrakcyjnej algebry i geometrii nieprzemiennej po fizykę kwantową i Ogólną Teorię Względności. Współautor książki "Spectral Action in Noncommutative Geometry".
Projekt współfinansowany ze środków Miasta Kraków.
Bardzo dobry wykład, skomplikowane tematy jasno i klarownie wyłożone. Brawo!
Nie ma to jak po długiej trasie, w kabinie tira obejrzeć ciekawy wykład. Faktycznie technologię informatyczną mamy wspaniałą w dzisiejszych czasach.
Podziwiam Was, Panowie. I cieszę się, że mimo tak ciezkiej pracy, którą wykonujecie, macie jeszcze siły, aby skupić się na sprawach tak abstrakcyjnych. Świat się zmienił: uniwersytet mozna dzisiaj zabrać ze soba w podróż i uczyć się bez względu na okoliczności. I to jest piękne! Pozdrawiam serdecznie.
000000000000
@@przemkowaliszewski3290 Praca kierowcy jest ciężka głównie w tym sensie, że zabiera dużo czasu. Ale prowadząc można słuchać podcastów, a czekając na załadunek czy spędzając noc w kabinie można oglądać filmy. Dzięki internetowi mobilnemu praca kierowcy stała się dużo przyjemniejsza. Pozdrawiam!
@Gitara Siema Pozdrawiam kolego, szerokości!
@@Paracelsus93 Racja! Warto się uczyć niezależnie od okoliczności. Szczegolnie my, Polacy, mamy dużo do nadrobienia, ale to się opłaci w postaci zintegrowanego i zorganizowanego społeczeństwa, którego cwani i skorumpowani politycy nie oszukają tak łatwo. Również pozdrawiamy
Nic nie rozumiem, ale słucham i narasta we mnie podziw dla Umysłu, który stworzył ten świat.
Czyli zrozumiałeś !
@@piotrzima1276 Gdybym zrozumiał, to podziw by prysł a ja popadłbym w depresję z powodu bezsensu świata bez celu.
Materiał niełatwy i niemały. Ale tak pięknie opowiedziane, chronologicznie, po kolei i ciekawie, że skłamałbym, że wszystko wciąż jest niezrozumiałe. Dziękuję i proszę o więcej
jeden z lepszych wykladow na yt, porownywalny do wykladów prof. Meissnera dziekuje bardzo
Cyba z drzewa spadłes... lata świetlne do Pana KM.
Z tym "no dobrze"
@@BLIHU km to może u rydzyka wykładać i tez nic z tego
Pan Michał jest fantastycznym następcą i kontynuatorem popularyzacji fizyki kwantowej po Krzysztofie Meissnerze. Słucham go jak zaczarowany ;)
Gej?
@@piotrzima1276 Mówisz o Mariuszu '
Ten Polak to ma łeb!!! Tak przystępnego wykładu o kuchni gluonowo-kwarkowej to jeszcze nie słyszałem.
Nic nie rozumiem ... ale słucham ... i narasta we mnie podziw dla ludzkiego umysłu [w tym i Pana] Pozdrawiam
To dlatego, że skala mikro i makro wydaje się być mało kompatybilna.
@@alsmith9560 Mało kompatybilne jest przedstawienie rzeczywistości skali mikro do preferencji skali makro.Ta różnica komplikuje zrozumienie spraw oczywistych.
@@alsmith9560 Ignotum per ignotum
@@assathoryggdrasill6971 Ignotum per ignotum hi hi ...
I pomysleć, ze konstrukcja, ktorą ludzkosć próbuje zgłębic jest wynikiem przypadku. Sarkazm.
Wreszcie jakiś normalny materiał w tych dziwnych czasach... :)
Zależy jak sobie YouTuba skonfigurujesz, ja od zeszłego roku widuje tylko sporadycznie nienormalne filmy.
Polecam stworzyć sobie listę z samymi wykładami i zapisywać na niej co tylko wpadnie wam w ręce (w sensie wykłady). Powinno pomóc.
@@seven7474 tak właśnie zrobiłem a moja wypowiedź miała być nieco humorystyczna :)
Michał gratuluję pięknego metodycznego wykładu … profesorowie nie kwapią się do tak obrazowego i strukturalnego wykładu !!!
Kozacko tłumaczysz! według mnie właśnie prosto jak dla laika
"co robią protony gdy nikt na nie nie patrzy" - czy to nie jest przypadkiem ich prywatna sprawa? Co to za wścibski człowiek pyta o takie rzeczy w ogóle? To jest tylko i wyłącznie sprawa protonów, które też mają prawo do prywatności, jak każdy. Nie można nad takimi rzeczami się zastanawiać, bo jeśli na przykład protony chciały by mieć dziecko to nie wolno w takie sprawy się wtrącać i zadawać takie wścibskie pytania.
Niby śmieszne ale wyobrażcie sobie że protony mają stan umysłu ktòrego nie jesteśmy w stanie sobie wyobraźić i funkcjonują w pełni świadomie w swoim świecie
To nie ja napisalem.
😂🤣😂🤣
😁😁
Gdy nikt nie patrzy PROTONY GRZEJA SIE Z ELRKTRONAMI....I. POWSTAJA MAŁE. NEUTRONKI . A ZBOKOLE ICH PODGLADAJA
Jeden z lepszych wykładów popularnonaukowych jakie widziałem
Polecam wykłady Krzysztofa Meissnera.
Po wysłuchaniu takiego wykładu aż chce się wrócić do szkoły! Dziękuję bardzo!
Po co? Przecież w szkole nikt nikogo niczego nie uczy... To tylko sito propagandowe...
W szkole fizyka dalej XIX wiek.
Fizyki kwantowej powinno sie uczyc dzieci w podstawowce . Posune sie tak daleko ,ze juz od 1 klasy , oczywiscie jezykiem stosownym do wieku dziecka .
Super. Świetny wykład. Skończyłem fizykę w 1999 roku, nadal kręci mnie głównie kosmologia, choć zawodowo zajmuje się czymś innym. Nie miałem także wiedzy nt. najnowszych badań i wiedzy o protonie, dlatego też drugą połowę wykładu wysłuchałem z wielkim zainteresowaniem. Doszukam sobie więcej już w sieci. Dzięki raz jeszcze.
Wspaniały wykład, przystępnie przekazana wiedza mimo złożoności problemu. Dzięki!
Ten semantyczny bełkot niczego nie wyjaśnia, poza opisem faktu ciemności w głębi dupy...
@@abnegacek bot?
Bardzo przystępnie powiedziane.
Brawo. Pięknie i prosto zebrana i przedstawiona wiedza bazowa z fizyki kwantowej. Musiałem się nieźle nagłowić aby do tego dojść kilka lat temu. Gratuluję prelegentowi...
Przez większość czasu trwania wykładu, pobocznie myślałem o tej grawitacji,jak to aktualnie wygląda, a tu na koniec mile zaskoczenie;) dzięki!
Mam tak samo. Zaawansowane nauki ścisłe są dla umysłów obdarzonych potężną wyobraźnią.
Dziękuję za bardzo interesujący wykład!
Rewelacja. W tak prosty sposób wyjaśnione przez Pana, wiele interesujących mnie zagadnień.
To jedyny temat, ktorego totalnie nie kumam ale uwielbiam sluchac jak mozgi o tym rozmawiaja :)
Ale zajebisty tekścior. Fakt są mózgi na tym padole, a kilku poznałem na uczelniach. Anyway, Pozdro.
Czyli na skokach narciarskich też się znasz? Mózg z ciebie!
@@leslawswiech8896 moglbys doprecyzowac problem?
@@ortnisible podobno to jedyny temat którego totalnie nie kumasz. Czyli całą resztę kumasz jak najbardziej! Gratulacje!
@@leslawswiech8896 HAHAHAHAHA. Musiałeś zobaczyć, przecinek, którego nigdzie nie wstawiłem własnie po to, żeby to zdanie tak brzmiało jak je napisałem :D Napisałem, że ze wszystkich tematów, których nie kumam ten jest jedyny, o którym lubię słuchać od ludzi, którzy się na tym znają. Po prostu zle zinterpretowałeś to co napisałem, spoko nic się nie stało. Ale co trzeba mieć w głowie... jakie trudności interpersonalne, aby w taki sposób zareagować na komentarz :D Tyle jakiejś nie wiem, zawiści, cabulactwa... Nie wiem nawet jak to nazwać. Nawet, gdybym się pomylił i napisał to nieprawidłowo... to co? Na prawdę za każdym razem czujesz, że musisz tej drugiej osobie po drugiej stronie internetu dowalić? Komuś, kogo kompletnie nie znasz nic o nim nie wiesz... Niebywałe... Przykro mi, mam nadzieję, że kiedyś z tego wyrośniesz. Wrzuć na luz i nie czepiaj się wszystkiego co zobaczysz a internecie nawet jeśli myślisz, że masz rację.
Niezły gość. Szacunek!
Wiem, że nic nie wiem - ale każdego dnia wiem to inaczej... Czasami nawet i tego nie wiem...
Tak jak ToJa DKC. Słuchałam, nie rozumiałam, a nie moglam się oderwać. Pasjonujące ... Dziękuję.
Marta polecam Ci również dr Tyborowskiego . Opowiada o paleontologii , też nic nie rozumiem ale nie moge przestać : A dr Eckstein to nazwisko zobowiązuje :)
Dzięki za wykład. Solidna wiedza i podana w uporządkowany sposób.
Dla fanów fantastyki
Jeden z najlepszych wykładów jakie dane mi było wysłuchać w moim życiu.
No koniec wykładu to takie "no coś tam udaje się nam przewidzieć ale tak naprawdę nic z tego nie rozumiemy" ;] ale dobrze że są fizycy którzy potrafią to przyznać a nie udają że wszystko wiemy.
Bredzisz. 99.9% fizyków zdaje sobie sprawę z tego, że nie wszystko wiemy. I jest to zupełnie inne zjawisko od tego co nastąpiło po (mylnym) stwierdzeniu Newtona, że czas jest jeden i "globalny" dla wszystkich obserwatorów niezależnie od ich ruchu.
@@VoidCosmonaut Judasz Newton opisywał Czas z perspektywy absolutnej, ciołku. A judasz Einstein z relatywnej perspektywy talmudycznej ;) Stąd te drobne różnice...
Jprdl ,jeden człowiek
Klarownie przedstawiona wiedza. Dobrze słucha się pasjonata ^^
Dziękuję za wykład który poszerza moją wiedzę o świecie. Dobrze że ciągle są ludzie którzy poświęcają swój czas ,życie na zgłębianie tajemnic otaczającego nas świata i zdobytą przez siebie wiedzą dzielą się z nami. Jeszcze raz dziękuję i życzę sukcesów w odkrywaniu ukrytych przed nami tajemnic.
Jakościowy materiał! Dzięki wielkie p. Michale ^^
Bardzo ciekawie przedstawione. Dziękuję 👍👍👍
37:00 nie rozumiem dlaczego to musi być ułamkowy. Nie można uznać że elektron ma ładunek -3, proton +3 a kwarki 1 lub 2?
super wykład! prosze o więcej ;)
Bardzo przyjemny materiał ;) polecam ;)
Fascynujące. Dziękuję.
Dziękuję za wykład
Super się słuchało i oglądało👍 a ostatnie pytanie na plus.
Słuchało sie tak dobrze jak prof. Krzyśka Meissnera, super ;-)
Dzięki wielkie za wykład, przydało by się ich więcej w tych czasach. Pozdrawiam.
Dobrze się słuchało. Dziękuję za wykład.
Od początku tego słowotoku wiedziałem że nie będzie konkluzji...
@@abnegacek jakiej?
Dziękuję I pozdrawiam
Bardzo ciekawy wykład :), dziękuję bardzo
Bardzo ciekawy wykład
Świetny wykład. Zaoszczędził mi wiele głupich pytań ale zrodził szereg kolejnych. Łączenie się materii na każdym poziomie moim zdaniem polega na ATRAKCYJNOŚCI - to jest najpiękniejsza reguła opisująca wszechświat.🙃Pozdrawiam i dziękuje za wykład.
Dziękuję za ciekawy wykład
Dzięki wielkie Wam obu za fajny wykład. Czerniak na kolejne. Tobie Michał szczególne dzięki. Bo choć 2/3 było standardowym przypomnieniem historii to pod koniec mnie zainteresowałeś 😉 co nie jest takie proste może w brew pozorom 😅 pozdrawiam i czekam na więcej. Może kolejnym razem nikt nie będzie przeszkadzał i uda mi się zadać jakieś pytanie.
Wspaniały wykład! :-)
Swoją drogą rozszczepienie protonu ( lub neutronu) na oddzielne kwarki powinno skutkować zamianą 99% masy protonu w energię. Czy fizycy budują już podstawy reaktora "hadronowego" ?
Ja sobie to wyobraziłem tak, że materia jest kondensatem energii. Podobne zjawisko występuje na naszym niebie, woda oddaje energię i następuje przejście z fazy gazowej do ciekłej. Takie zjawisko mogło wystąpić w wyniku ekspansji czasoprzestrzeni, kiedy gęstość energii spadła, część skondensowała do postaci ciemnej materii, a część do materii barionowej (lód). Z obserwacji kosmologicznych wynika, że nastąpiło takie wyzwolenie energii w całej czasoprzestrzeni, która uległa "przechłodzeniu", podobnie jak przechłodzeniu, czy przegrzaniu ulega woda, wtedy przejście fazowe następuje równocześnie w całej objętości.
Znakomity pomysł;
PYTANIE: jak pogodzić deterministyczny Wszechświat z indeterministyczną Wolną Wolą człowieka ? Jeżeli mamy układ: człowiek, jego ręka i kula na stole, to jaki proces fizyczny uruchamia proces, w wyniku którego ręka uderzy kulę ? Jeżeli zaczniemy iść po nitce do kłębka, to od ręki dojdziemy do procesów w mózgu, ale na poziomie kwantowym są to przecież procesy deterministyczne. Kwarki i elektrony nie wiedzą przecież, czy my chcemy iść do kina, popchnąć kulę czy spojrzeć w jakieś miejsce. Poza tym kwantowe procesy, pomimo że pozornie są probabilistyczne, to jednak ta probabilistyka jest bardzo ściśle określona, co jest niezgodne z założeniem o Wolnej Woli, która jeżeli ma być wolna, to nie może być ograniczana funkcją gęstości prawdopodobieństwa.
Dziękujemy za wiedzy wykład .
A może napisz: wiedzy wykład dziękujemy za?...
@@abnegacek Za co ?
1:40 👈 start wykładu...jak wiesz, niekiedy wprowadzenia i przedstawianie się ludzi trwa ponad kwadrans. Ale nie tym razem 😛
Świetny wykład! Dzięki!
Dzieki stokrotne. Zrobil pan porzadek z czastkami elementarnymi . I nawet ja , kompletny glab z fizyki ( mam problem II prawem Newtona) cos z tego skumalem. Mlodziez powinna obowiazkowo obejrzec ten wyklad.
😊😊😅
Dr Ekstein jest rewelacyjny.
Świetny wykład. 👍
Dziękuję za wykład, na jednym ze slajdów pojawia się reakcja jądrowa Berylu z cząstką alfa, wydaje się że powiedział Pan o reakcji chemicznej ;) mimo tej drobnej pomyłki wykład bardzo ciekawy i proszę się nie zrażać potknięciami.
wariacie ::D
22:00
Fascynujący wykład, ale OMG! to mi się przyśni!
Świetny wykład!
Dowiedzieliśmy się, że dotarliśmy do czarnej d...omyślności- P. Bóg musi się nieźle bawić . Pozdrawiam fantastów z klubu naukowców
Głupcy i dranie nie mają szans, by dotknąć stanu Wiedzy...
@@abnegacek W/g mnie mają szanse bo PRAWDZIWA WIEDZA rozumie ludzką nędzę
Jeśli teraz jeszcze czegoś nie rozumiem .. to już tylko moja wina .. nie mogę wszak pokonać własnych ograniczeń .. tylko przez to że je poznałem ;-) Brawo !
1:14:16 ..."Jak się będziemy cofać dalej, to będzie jeszcze gęściej, jeszcze gęściej, no i na końcu mamy ten nieskończenie gęsty stan"... I tak oto udowodniliśmy, ze nieskończoność jest skończona (albo na odwrót). Ponieważ w rzeczywistości nieskończoność nie istnieje, wszystko jest OK. :)
Najlepszy wykład jaki oglądałem w tej dziedzinie!😃
Ok, wrócę do tej wiedzy jak już się wszystko wyjaśni :)
To nigdy nie wrócisz - nauka nic nie wyjaśnia w sposób skończony, nauka jest to to by coraz lepiej przewidywać
Pan Michał gdyby sam siebie posłuchał to by się uśmiał ..... kiedy byłem mały to bawiłem się w rozbijanie zepsutych budzików na pojedyncze trybiki (taki mały podwórkowy CERN :)) nijak nie zbliżyło mnie to do odpowiedzi dlaczego godzina ma 60 minut.
Bardzo dziękuję za wykład, wysłuchałem z ciekawością. 😅👍👏
Zawsze oglądałem program Kwant w tvp i do dziś mi to pozostało a tu widzę gościa który wdepnął w ten kwant i jest dobry jak Einstein ! Może dostanie Nobla za jakieś odkrycie antyfizyczne bo wchodzi do tak małego świata że jak sam mówi aby coś odkryć dalej potrzebny jest akcelerator wielkości układu słonecznego brawo za podzielenie się wiedzą która np. leży w innych dziedzinach !
MEGA!!! Dziękuję. :)
Nie do uwierzenia, ile jest w stanie objąć ludzki umysł..
wyśmienity gość, wyśmienity wykład
Bardzo dziękuję za szalenie ciekawy wykład, za umiejętne i zrozumiałe (w miarę możliwości) przedstawienie tak skomplikowanego tematu powszechnemu odbiorcy. Odetchnąłem z ulgą, gdy pojawiło się stwierdzenie o "furtce do nowej fizyki", bo na moje oko już tak zapędziliśmy się w kulkologii, dziwnych nazwach, kolorowych ładunkach i wirtualnych cząstkach oddziaływań, że ten model przestaje być, jak mawia prof. Meissnera, elegancki.
Thank you and best regards
Trafiłem tu z remixów psytrance....
Dobre!
teraz wszystko jest oczywiste dla mnie, właśnie tak to sobie wyobrażałem
Ciekawy wykład, chociaż jako polonistka mam (niestety) kłopoty ze zrozumieniem wielu momentów. Mam teraz sporo materiału do przemyślenia 😀. Pozdrawiam serdecznie z Harrisburga (Pensylwania, USA)
Polonistko, nie znasz znaczenia niektórych słówek? To wstyd...
@@abnegacek chyba nie zrozumiałeś wypowiedzi tej pani, ale ok
Bardzo ciekawy wyklad.Chcialbym aby moje dzieci mialy taki potencjał umyslowy 😁 Pozdrawiam
Nie mierzysz wyżej?
@@fatalsystermerror nie jestem zachlanny, malą lyzeczka tez mozna sie najesc 😉
@@rafalmeier7206 Minimalistaś waść, małą łyżeczką; nie tędy droga.
Jeden z najfajniejszych wykładów na KZhead
Gość jest nawet podobny do Meissnera! To dopiero jest temat na doktorat 😉
Ciekawy temat
jestem z przyszłości!!!!!!
Ciekawy wykład.
Szczerze powiedziawszy nie rozumiem co to znaczy, że punkt początkowy miał nieskończoną gęstość energii? A jaki był stosunek masy do gęstości wspomnianego punktu?
Napręzenie przestrzeni ale to jest błedna koncepcja. Pytanie... dlaczego nie trafiamy na sciane.... Przestrzen rozszerza sie najszybciej.
Weż pod uwagę że wykład powinien być interesujące dla tych co go rozumieją i dla tych co mniej
KOLEJNY wykład z HISTORII. Tylko co to ma się do współczesnej wiedzy ?!? Czy dzieci w szkole, na nauce pisania, zaczynają od zasad pisma klinowego‼️
Atomy, kwarki = komos :) Ale miło posłuchać i dowiedzieć się czegoś nowego :)
Niczego się nie dowiedziałeś. Jesteś teraz jeszcze głupszy niż byłeś, bo wierzysz że naukowcy cos wiedzą o strukturze atomu.
@@abnegacek , nie rozumiem twojego komentarza ? Do czego on ma służyć ? Stwierdzeniu ze jestem głupi czy stwierdzeniu ze naukowcy są głupi, bo nic nie wiedzą o atomie ? Czy piszesz bzdurne komentarze od tak dla zabawy.
4:00 skąd się wzięła materia i energia na wielki wybuch? 4:20 czy wielkie struktury powstają jak jest zimniej? im zimniej tym wieksze struktury?
Michal seeeeeeerdeczne dzieki Piotr
Atomistyka jest jedną z ośmiu ashtang (gałęzi) Ajurwedy (wiedzy o życiu), a więc wiedza o atomowej budowie wszechświata była znana co najmniej 3000 lat temu.
3000 lat, to łaskawość indonielogów, którzy czepią swe dyrdymały ze śmietników i z czubka głowy czubka. Według puran wiedza ta znacznie przekracza nawet 120 000 000 lat, a na tej planecie znana jest od 2 000 000 lat. ale który akademicki matoł, by w to uwierzył... Przecież oni nie tylko nie potrafią czytać w sanskrycie, ale nie są w stanie zrozumieć tego co czytają...
@@abnegacek Całkowicie się zgadzam :)
Świetny wykład. Wielka wiedza pana Michała i fajny sposób jej przekazania. Dziękuję i pozdrawiam wszystkich.
Na razie próbujemy opisać (za pomocą odpowiednich modeli) tę rzeczywistość. Opisać. Na wyjaśnienie (Dlaczego tak, a nie inaczej?) należałoby jeszcze poczekać. Grawitacja dualna z łatwością wyjaśnia asymptotyczną swobodę (uwięzienie koloru). Wyjaśnia też zakaz Pauliego i sporo innych rzeczy. Wyjaśnia w sposób o dziwo deterministyczny. Proponuję zapoznanie się z grawitacją dualną (można wygooglować).
Dobry wykład
pytanie czy w LHC zderzajac protony "rozbijamy" je kwarki ? jeśli tak to istnieje taki moment gdzie kwarki sa "swobodne"
Teoria wielkiego wybuchu przypomina mi teksty głoszone w religiach dalekiego wschodu, opracowana przez uczonych indyjskich. Natomiast do pomyślenia jest teoria pochodząca z religii bliskiego wschodu, głosząca że na początku było słowo, czyli na początku powstały prawa natury. Rozwijając dalej, te prawa natury określiły co i jak ma się dziać i umożliwiły kreację energii, materii i wszystkiego co potrzebne.
Dobra robota :] Temat spinu i koloru przydałoby się trochę dokładniej rozkminić. Kiedyś Dirac chciał coś wyjaśnić rodzicom, i chyba wyszło mu podobnie.
'Przedziwny człowiek', Graham Farmelo, Copernicus Center Press
No dobrze , dlaczego temat grawitacji wciąż owija się w bawelne i unika odpowiedzi , a jest to ważny temat bo mamy ksiezyc ktory wisi nad nami i lada moment może spaść komuś na głowę ... jest wielki jak krowa i musi wazyc wiece niz 2 tony . O slonce sie specjalnie nie martwię bo jest mniejsze od księżyca i jest gorące ,i gdyby spadło to para rozgrzanej wody uniosła by je z powrotem do góry .
Prawo stosunków wielokrotnych brzmi ciekawie
I tak to jest wielka abstrakcja. Bo co się dzieje dokładnie np. przy zderzaniach dwóch fotonów że powstaje elektron i pozyton. Nie znamy tak naprawdę co się dzieje tam w środku. Czy od fotonów jak wyjdziemy to czy przy ich zderzeniach jesteśmy w stanie wyprodukować resztę wszystkich?