معرفی کتاب ممنوعه:‌ حاجی آقا اثر صادق هدایت

حاجی آقا داستانی رئال اثر صادق هدایت از ادبیات فارسی است.
هدایت در این رمان فارسی با استفاده از عناصری چون فقر و ثروت، به تعبیری دیگر به اختلاف طبقاتی در ایران می‌ پردازد.
با پرداختن به موضوع رشوه خواری توسط دانه درشت ها به فساد سازمان یافته در جامعه ی ایران در دوره پهلوی می‌ پردازد.
با روبرو کردن یک شاعر به عنوان روشن فکر با یک کاسب فاسد بیسواد، به ضعف علم در مقابل ثروت می‌ پردازد.
ضمنا دین مورد دیگری است که صادق هدایت این بار نه به اندازه ی پرداختش در کتاب ممنوعه کاروان اسلام، بلکه تا حدودی به پله کردن اسلام برای رسیدن به ثروت و مال اندوزی توسط عده‌ ای خاص می‌ پردازد.
صادق هدایت دوره‌ ای از زمان را روایت می‌ کند که شرایط اجتماعی و اقتصادی به خاطر جنگ جهانی دوم به شدت ملتهب بود.
این داستان اثری کلاسیک است که در گذر زمان خود را زنده نگه داشته، اما امروزه به لیست کتاب های ممنوعه ایران اضافه شده است.
در این ویدئو ضمن معرفی کتاب ممنوعه حاجی آقا، کمی هم در مورد صادق هدایت صحبت می‌کنم.
صادق هدایت به تاریخ ۲۸ بهمن ۱۲۸۱ در یک خانواده‌ی سنتی و اشرافی دیده به جهان گشود. او با نوشته‌هایش تبدیل به نویسنده‌ی بزرگ و پرآوازه‌ای شد که امروزه البته به حق، از او به عنوان یکی از پیشگامان داستان‌ نویسی نوین ایران یا به تعبیری دیگر، پدر داستان‌ نویسی نوین ایران یاد می‌کنند.
در ۱۲۸۷ دوران شش ساله‌ تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه علمیه تهران آغاز کرد. در ۱۲۹۳ روزنامه دیواری ندای اموات را در مدرسه منتشر کرد و دوران متوسطه تحصیل خود را در دبیرستان دارالفنون آغاز کرد اما در سال ۱۲۹۵ به دلیل ابتلا به چشم درد، تحصیل و مدرسه را رها کرد و یکسال بعد یعنی در سال ۱۲۹۶ در مدرسه سن لویی که مدرسه فرانسوی ها بود به ادامه تحصیل پرداخت. هدایت معتقد بود تحصیل در این مدرسه موجبات آشنایی او را با ادبیات جهان فراهم آورده است. در دوران تحصیل در آن مدرسه به گیاهخواری روی آورد. او پس از فارغ‌التحصیلی از مدرسه‌ فرانسوی به بلژیک مهاجرت کرد و تحصیل را در آنجا ادامه داد و چند سال بعد در سال ۱۳۰۶ در برلین کتاب فواید گیاه خواری را چاپ و منتشر کرد، و البته تا آخر عمر خود نیز گیاه‌خوار ماند.
هدایت نخستین بار در سال ۱۳۰۷ در رودخانه مرن در فرانسه اقدام به خودکشی کرد که سرنشینان یک قایق او را نجات دادند. دو سال پس از آن خودکشی نافرجام در ۱۳۰۹ بی آنکه تحصیلاتش را به پایان رسانده باشد به تهران بازگشت و در بانک ملی مشغول به کار شد.
چهار سال مابین ۱۳۱۰ تا ۱۳۱۴ دوران پربار نویسندگی او به حساب می‌آیند و او پژوهش های زیادی نیز انجام داد. در این دوران بود که او به عنوان نخستین نویسنده ممنوع‌ القلم ایران نام گرفت و کارش به نظمیه تهران کشید و به نوعی تاریخ سانسور ایران با نوشته های او آغاز شد.
به سال ۱۳۱۵ به هند رفت و در هند به یادگیری زبان پهلوی پرداخت و در آنجا به ترجمه کارنامه اردشیر بابکان از زبان پهلوی به فارسی پرداخت. در طی اقامتش در بمبئی بود که بوف کور را که پیشتر در پاریس نوشته بود بازنویسی کرد و تعدادی از آن را منتشر کرد و برای دوستان مورد اعتمادش فرستاد.
هدایت که پس از سفر به هند، از نظر مالی به شدت تنگدست شده بود و خرج روزانه‌اش هم توسط هم‌اتاقی‌اش تامین می‌شد به نوشتن طنز روی آورد اما این نوشته‌های طنز روحش را بیشتر می‌آزردند و بار دیگر در ۱۳۱۶ به ایران بازگشت و به ناچار و البته مجددا مشغول به کار در بانک ملی شد اما به یکسال نکشید که دگرباره آنجا را رها کرد و استعفا داد. طولی نکشید که در وزارت فرهنگ مشغول به کار شد. تا سال ۱۳۲۰ که متفقین ایران را به اشغال خود در آورده بودند به فعالیت‌های ادبی پرداخت و چندین داستان و مقاله منتشر کرد. پس از پایان جنگ و پیش‌آمدن مسائل کردستان و آذربایجان، هدایت از توده‌ای‌ها هم سرخورده شد و بیش از پیش به شرایط بدبین شد. امیدش به نوزایی ایران و اشتیاقش به عظمت یابی ایرانیان به یمن خرافه‌ستیزی، استبدادگریزی و روشن‌اندیشی را از دست داده بود. در سال ۱۳۲۶ به نوشتن «توپ مروارید پرداخت اما این اثر تا پس از مرگش به چاپ نرسید. در سال ۱۳۲۹ با همکاری «حسن قائمیان» داستان «مسخ» از فرانتس کافکا را ترجمه کرد. و در مجله‌ی سخن آن را منتشر کرد. در آذر ماه ۱۳۲۹ با گرفتن گواهی پزشکی برای اخذ ویزا و فروختن کتاب‌هایش به فرانسه رفت. در طول اقامتش در فرانسه سفری به هامبورگ داشت و از آنجا تلاش کرد به لندن برود که موفق نشد.
صادق هدایت سرانجام در تاریخ ۱۹ فروردین ۱۳۳۰ در آپارتمان اجاره‌ای خود در خیابان شامپیونه در شهر پاریس برای بار دوم اقدام به خودکشی کرد. او نخستین نویسنده ایرانی است که خودکشی کرده است و نهایتا پیکر بی جانش در قبرستان پرلاشز به خاک سپرده شد.
صادق هدایت در عمر پر بار خود داستان‌ های زیادی از خود برای ما به یادگار گذاشته است که معروف‌ترین آنان، بوف کور نام دارد اما مجموعه‌ داستان‌ هایی چون سگ ولگرد، سه قطره خون، زنده به گور، وغ وغ ساهاب، و البته داستان‌ کوتاه‌های مستقل و صدالبته قوی چون آبجی خانم، مهمان مردگان، داش آکل، کاروان اسلام و حاجی آقا نیز به شدت خواندنی هستند که لازم به ذکر است که این دو عنوان آخر، امروزه در بین کتاب‌های ممنوعه قرار دارند.
سوای نویسندگی، هدایت که از روشنفکران دوران خود بود، در حوزه‌ ادبیات احساس مسئولیت می‌ کرد و بنابراین شروع به ترجمه آثار مهمی از فرانتس کافکا کرد که به او علاقه داشت و در داستان های او می‌ توان به طور کاملا واضح و محسوس دید که چقدر تحت تاثیر کافکا قرار دارد و ترجمه کتاب مسخ از کافکا یکی از ترجمه های ماندگار اوست.
کتاب صوتی آبجی خانم اثر صادق هدایت👇
• کتاب صوتی آبجی خانم اث...
کتاب صوتی شرح حال یک الاغ در حال مرگ اثر صادق هدایت 👇
• کتاب صوتی شرح حال یک ا...
لینک کانال تلگرام 👇
t.me/reviewsbysoheil