Мағжанды Атқызып Тастады!

Реклама сотрудничество +77072989335
@Samat_Kudaibergen instagram.com/samat_kudaiberg...
Vk vk.com/programs2017
Бәріңіге Ассалаумағалейкум! Ұлы тұлғалардан культ жасайтын әдетіміз бар. Оларды періште һәм мінсіз адам көреміз. Ал шындығына келгенде, зиялысы да, зымияны да - осылар. Сіз мақтанып келген, сіз үлгі тұтып тұлғалардың сатқын болғанын, бір тұлға бір тұлғаны түрмеге тыққанын білсеңіз - ойыңыз өзгерер еді. Мұны сізге БІЛГЕН ДҰРЫС!
Алашордалықтарды сатқан сырттан келген жау емес, өз ішінде сұржыландар. Ұлт мәртебесінен жеке басты жоғары қойып, домалақ арыз жолдай берген. Әңгіме Мағжан жайлы. Жоқ, ол ешқандай сатқындық жасамаған. Керісінше сатқындық ең көп көрген ақын. Әсіресе, Сәбит Мұқановтан. Иә, кәдімгі біздің классик жазушымыз Сәбит Мұқанов. Мағжан оған жастайынан көмектесіп, қамқор болып, ілім-ғылымды үйретсе, досының жасағаны - мынау.
Нақты дәлелге көшейік, мағжантанушы Бақытқамал Қанарбаева деген өте білімді ғалым бар. Қанарбаеваның сұхбаты біраз дүниеге нүкте қойды.
Ол бірнеше сатқынның түрін түстеп, есімін атады. «Мағжанды сатқандардың бірі - Әбділдә Тәжібаев» деді. Мағжанды құртуға бас болып, сегіз адамға қол қойғыздырып, ақынды КГБ-ға берген. «КГБ-ның «Ақтауға бола ма?» деген сауалына: «Жоқ, ақтауға болмайды. Мұның өлеңдері тұнып тұрған бәле саясат. Өзі эротиканы күшті жазады. Оның үстіне «Әлдиле өлім, әлдиле» деп өлімді насихаттайды» деген желеулермен қайта жаптырып тастаған. Осы кезде Олжас Сүлейменов, Мұрат Әуезов бастаған Мәскеудегі «Жас тұлпар» ұйымының мүшелері Алматыға келіп, Мағжанның әйелі Зылихадан ақын шығармаларын алады. Машинкамен 20 экземплярын басып, жасырын таратады. Мұқағалилар сонда барып Мағжанмен танысады. Соның әсерінен Мұқаң «Оятайық ақынды» деген өлең жазады. «Ағалар, Мағжанды ақтауға көмектесіңдер» деген сөз ғой. Ағалар қайдан тыңдасын? Егер Мағжанды оятса, портреттердің орны ауысады ғой. Өздерінің орнына Мағжандар келеді. Әбділдә Тәжібаевтың «Портреттер» деген шығармасы бар. «Ол портреттер келгенде, біз ығысамыз» деген ой бар әлгі шығармасында. Расында, солай болды», деді сұхбатында.
Әрі қарай кеттік. Уақыт өткен сайын ақиқаттың беті ашылып жатыр. Жоғарыда аталған фамилиялардың барлығы елге таныс, белгілі тұлғалар.
Тағы кім сатты? Мағжанды түрмеге тоғытқан кім? Ғалым әрі қарай фамилияларды тізіп қана қоймай, нақты дәлелмен сөйлейді.
- Мағжанның айналасында көрсетушілер көп болды. Ең бірінші түрмеге салған кісі - Тарбағатайдың тумасы. Бұрынғы Қарой, қазіргі Қарасу ауылында туған Көлбай Төгісов. Сол кісі ақынды 1918 жылы түрмеге салып, алты ай ұстаған. «Әне атам, міне атам» деп отырған. «Солшыл эсерлер» деген партия болған. К.Төгісов соның мүшесі екен. Мағжанды жанындағы екі адаммен ұстап отырғанда, Ресейден қашқан адмирал Колчак Омбыға келеді. Сол кезде Колчакқа Әлихан Бөкейханов телеграмма салады. «Андағы жерден қазақтың ақыны Мағжан Жұмабаевты шығарып алыңыз. Ал Көлбай Төгісовті орнында атып тастаңыз», - дейді. Көлбай қашады. Артынан қуып жүріп атады. Көлбай Төгісов Ә.Бөкейхановтың басына 10 мың рубль, Ахметтің басына үш мың рубль тіккен. Көлбайдың көзін қазір құртпаса, кейін өздерін өлтіретін еді.
Ал енді Сәбит Мұқановқа оралайық. Ол неге сатты?
Қанарбаева айтады: «Ең сұмдығы Сәбит Мұқанов болды. Сәбит неге соңына түсті? 1919 жылғы соғыс кезінде жетім бала Сәбитті Мағжан атасы Жұмабай қажыға жібереді. Жұмабай қажының жылқысында Көкдауыл деген сетер аты болады. Бірде Сәбит шанаға сол Көкдауылды жегіп, байдың балаларын қыдыртып жүреді. Сонда Көкдауылдың аяғы інге кіріп, мертігеді. Атпаз Жұмабай Сәбитті бишікпен сабап-сабап, уәде еткен киімін де бермей, қуып жіберген ғой. «Өмір мектебінде»: «Бекен деген оңбаған, уәде берген киімін бермеді» деп айтады. Ал себебін қозғамайды. Сол күннен бастап Сәбит Жұмабаев әулетіне өшіккен, соңына түскен. Мағжанның ұсталуына Сәбит Мұқановтың рөлі үлкен.
Түрмеде Иван Фетисов деген Парижден оқып келген профессормен бірге отырады. Сол Фетисовтан медицина ілімін үйреніп, фельдшер деген мамандық алып шығады. Сол кісі Мағжанға қайтпа деген ақыл айтады. «Қазір Қазақстанда қанқасап жүріп жатыр, сен қал» деп, өзінің Ленинградтағы Таися атты қарындасының телефон нөмірін береді. Профессордың ақылын алып, әйелі Зылихамен Ленинградта қалмақшы болған. Әйелі Мағжан соты болған жылдары 14 рет іздеп барған ғой. Сөйтіп тұрғанда Сәбит Мұқановтан хат келеді.
«Біз сізді кешірдік. Коммунистік партия бәрін кешіре де біледі. Келіңіз, сізді Жазушылар одағына мүше қыламыз» деп хат жазады. Сәбит Мұқанов КГБ қызметкері болған екен. Өзі ШОН-ның мүшесі болғанын еңбектерінде ашық айтады. Оны «Қарабөрік» деп атаған. Қазақстанда болған 360 көтерілістің Көкшетаудағы біреуін осы Сәбит қанмен басқан. Қолына қару алып, жерлестерін өз қолымен атқан. Бұл да тарихта бар. Мағжан хатқа алданып, Қазақстанға оралған. Осылайша алдап әкеліп, Қазақстанда атқызып отыр ғой. Толығырақ Видеода...