Damad Mahmud Paşa Aslında Kim? - Payitaht Abdülhamid 144. Bölüm

Sponsorluk, Reklam ve Gönüllü İş Görüşmeleri için;
/ entelbilgic (DM)
/ entelbilgic (Mesaj Gönder)
entelbilgic@gmail.com (Mail Gönder)
METİN YAZARI
Ahmet Sadık Yılmaz
Merhaba Arkadaşlar Kanalıma Destek İçin ABONE OL’up Bildirimleri Açmayı Unutmayın.. :)
Damat Mahmud Celaleddin Paşa (1853-1903)
Herkese Merhaba, Bugün sizlere Sultan 2. Abdülhamid Han’ın en yakınlarından birisi olan Damad Mahmud Celaleddin Paşa’nın geçmişinde olduğu gibi sonradan yine hain olacak mı? Yoksa Sadakat üzere hayatını mı sürdürecek? Sorularını ele alacağım. Lakin önce olayları daha iyi anlayabilmek adına hayatını detaylı bir şekilde anlatıp, sonra bu sorulara yanıt arayacağız. Şimdiden hepinize iyi seyirler..
Damad Mahmud Celaleddin Paşa...
Babası, Osmanlı Devleti'nde dört defa kaptan-ı deryâlık yapmış Damat Gürcü Halil Rifat Paşa, annesi ise onun ikinci eşi olan İsmet Hanım idi. Abhaz asıllı Kozba ailesinden olduğu için Gürcü diye bilinen Halil Rıfat Paşa, küçük yaşta köle olarak İstanbul’a getirildi. Hüsrev Paşa Gürcü Halil Rıfatı satın alıp yetiştirdi. İlerleyen zamanlarda Sultan 2. Mahmud kendisini beğendiği için vali ve kaptan-ı derya yaptı. Petersburg sefareti dönüşü padişaha, “Avrupa’ya benzemezsek, Asya’ya çekilmeye mecburuz” şeklindeki tarihî cümleyi söylediği rivayet edilir.
Halil Rıfat Paşa, Sultan 2. Mahmud’un kızı Saliha Sultan ile evlendi. İlk zevcesinden ayrıldı; zira an’aneye göre Hanım Sultan’ların ortağı olamazdı. Ancak Sultan’da fazla yaşamadı. Halil Rıfat Paşa bunun üzerine yine saraylı olan üçüncü zevcesiyle evlendi ve 1853 senesinde Mahmud Celâleddin dünyaya geldi.
Babasını iki yaşında kaybeden Mahmud Celaleddin, babasının kâhyası Konya Valisi Ali Kemali Paşa’nın terbiyesinde yetişti. Üvey annesi Sultan olmak hasebiyle, sarayın alâka ve himayesini her daim gördü. Saliha Sultan’dan olan ve Server Paşa ile evli kızkardeşi Ayşe Sıdıka Hanımsultan vesilesiylesiylede kısa sürede sarayın gözüne girdi.
Mahmud Celaleddin 23 yaşında sarışın sevimli bir gençti ve bu yaşına rağmen Fransızcasını geliştirmek için Paris konsolosluğunda iki yıl görev yaptı. Bu yaşlara kadar çoktan evlenmiş olan Mahmud Celaleddin, Hacer adlı zevcesinden Halil Rıfat; İffet adında bir cariyesinden de Ali Fuad ve Âsım isminde toplamda üç çocuğu vardı.
...
Kaynaklar;
1- Sultan Hamid'in Hayırsız Akrabaları Mahmud Paşa ve Prens Sebahaddin, Ekrem Buğra Ekinci, 17 Aralık 2018.
2- Ömür Ceylan, Asaf Divanı Hanedanda Bir Asi: Damad Mahmud Celaleddin Paşa Hayatı, Edebi Kişiliği, Akçağ Yayınları, Ankara, 2003
3- Belkıs Altuniş Gürsoy, Damat Mahmud Celaleddin Paşa, IX. Eyüp Sultan Sempozyumu (13-15 Mayıs 2005) Tebliğ Kitapçığı, Erişim tarihi:22.05.2013
4- Mahmûd Celâleddin Paşa (Dâmâd), Bizimsahife.net sitesi, Erişim Tarihi:10.05.2011
5- Mahmut Celaleddin Paşa (Damat), Gürcistan Dostluk Derneği Sitesi, 28.02.2011, Erişim tarihi:10.05.2011
6- www.circassiandiaspora.com/biy...
7- Gülser Oğuz (2007). "İttihad ve Terakkî Cemiyeti'nin Yayın Organı Osmanlı Gazetesi"
8- Asaf Divanı Hanedanda Bir Asi: Damad Mahmud Celaleddin Paşa Hayatı, Edebi Kişiliği, Antoloji.com Kitap Tanıtım Sayfası, Erişim tarihi:10.05.2011
9- TDV İslam Ansiklopedisi, Mahmud Celâleddin Paşa, Damad
10- Ahmet Bedevî Kuran, İnkılâp Tarihimiz ve Jön Türkler, İstanbul 1945, s. 63-149
11- İbnülemin Mahmud Kemal, Son Asır Türk Şairleri, İstanbul 1969, s. 40-50
12- Nezahet Nurettin Ege, Prens Sabahaddin, Hayatı ve İlmî Müdafaaları, İstanbul 1977, s. 3-30
13- M. Şükrü Hanioğlu, Bir Siyasal Düşünür Olarak Doktor Abdullah Cevdet ve Dönemi, İstanbul 1981, s. 39, 42-45, 47, 48, 148, 234, 247, 253
14- Bir Siyasal Örgüt Olarak Osmanlı İttihad ve Terakki Cemiyeti ve Jön Türklük: 1889-1902, İstanbul 1985, s. 342-370, 386-387, 393
15- The Young Turks in Opposition, New York 1995, tür.yer.
16- Preparation for a Revolution: The Young Turks, 1902-1908, New York 2001, s. 9-11, 15, 16, 20, 24-26, 100
17- Figen Satar, Damat Mahmud Celâleddin Paşa’nın Hayatı ve Siyasî Mücadelesi (yüksek lisans tezi, 2000), MÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü; Belkıs Altuniş Gürsoy, “Damad Mahmud Celâleddin Paşa”, Tarihi, Kültürü ve Sanatıyla Eyüpsultan Sempozyumu IX: Tebliğler, İstanbul 2005, s. 268-279
18- Bir İnsan Bir Devir: İbnülemin Mahmud Kemâl’in Hutût-i Meşâhir Defteri (haz. Şemsettin Şeker - İsmail Kara), İstanbul 2010, s. 74.
19- Hânedanda Bir Âsî Âsaf: Dâmâd Mahmûd Celâleddîn Paşa, Hayatı, Edebî Kişiliği ve Dîvânı (haz. Ömür Ceylan), Ankara 2003.
Videoda kullanılan müziklerin bir kısmı Yıldıray Gürgen'e aittir.
#PayitahtAbdülhamid #TRT1 #payitaht #payitahtmahmudpaşa #payitaht100